IMWIELED/A BEJN L-1959 & L-1961 U ĦDIMT BĦALA IMPJEGAT/A U GĦAL RASEK

It-terminu “persuna li taħdem għal rasha” jintuża hawnhekk kif applikat fid-diskors komuni – persuna li taħdem għaliha nnifisha u li tista’ tkun waħedha jew timpjega persuni oħra.

Dawn huma l-elementi ewlenin li fuqhom hija bbażata l-pensjoni tiegħek:

Ħlas tal-kontribuzzjonijiet tal-pensjoni b’lura

Kwalunkwe kontribuzzjoni nieqsa fl-aħħar għaxar snin qabel l-età tal-pensjoni tiegħek seta’ kellha effett negattiv fuq id-dritt għall-pensjoni tiegħek.

Jekk għadek ma ħadtx pensjoni, għadek fl-impjieg u għandek 59 sena jew aktar, tista’ timla n-nuqqasijiet fil-kontribuzzjonijiet tal-pensjoni tiegħek billi tapplika biex tħallas kontribuzzjonijiet b’lura permezz tal-miżura tal-Baġit 2015, sa massimu ta’ 5 snin, jiġifieri 260 kontribuzzjoni skont ir-rata SA. Dan se jżid il-medja tal-kontribuzzjoni.  Għal aktar informazzjoni, jekk jogħġbok ikklikkja hawn.

Il-Pensjoni Massima ta’ Kull Ġimgħa

Id-dħul massimu pensjonabbli li fuqu tiġi kkalkulata l-pensjoni tiegħek żdied sena wara sena mill-2009 skont l-allowance tal-għoli tal-ħajja.

Il-pensjoni massima ta’ kull ġimgħa.

Id-dħul mill-pensjoni li tirċievi jiddependi fuq in-numru ta’ kontribuzzjonijiet imħallsa u s-salarju jew id-dħul miksub.

Jekk kont tirċievi salarju jew dħul akbar minn jew daqs id-dħul massimu pensjonabbli, wara li ħallast 30 sena ta’ kontribuzzjonijiet (imwieled/a fl-1951 jew qabel), id-dħul tal-pensjoni tiegħek huwa kkalkulat skont il-limitu massimu tad-Dħul Pensjonabbli.

Żieda fid-Dħul Massimu mill-Pensjoni

Id-Dħul Massimu Pensjonabbli jiżdied kull sena bl-allowance tal-għoli tal-ħajja. L-aġġustament tal-għoli tal-ħajja għal kull sena jitħabbar fid-diskors annwali tal-baġit.

Reviżjoni fir-Rata tal-Pensjoni u Żieda marbuta mal-Posponiment tal-Pensjoni Lil Hinn mill-Età ta’ 61 sena

Għal dawk li twieldu matul jew wara l-1952, u li l-medja tal-kontribuzzjoni tagħhom ma kinitx sħiħa (50), huma intitolati għal valutazzjoni mill-ġdid, skont l-emendi tal-Baġit 2018 billi jikkunsidraw il-kontribuzzjonijiet imħallsa mill-età ta’ 62 sa 65 sena.  Dawn ir-reviżjonijiet fir-rata tal-pensjoni jitwettqu b’lura mid-data li tibda mis-06/01/2018 minħabba li tali emenda daħlet fis-seħħ b’effett mill-2018.

L-ilħuq tal-Età Statutorja tal-Pensjoni Tiegħek: 64 sena:

L-età ta’ 64 sena hija l-età statutorja tal-irtirar tiegħek – jiġifieri f’din l-età x-xogħol tiegħek ma’ min iħaddmek jintemm.  Tista’ tkompli taħdem biss ma’ min iħaddmek jekk jistiednek tkompli taħdem miegħu/magħha.

Fl-età ta’ 61 sena stajt għażilt li tirtira kmieni – soġġett għall-kundizzjoni li jkollok 35 sena ta’ kontribuzzjonijiet imħallsa kollha.

Jekk iddeċidejt li ma tagħżilx l-irtirar kmieni u ddifferejt ir-riċeviment tal-pensjoni tiegħek inti se tibbenefika mill-iskema ta’ inċentiv ipprovduta mill-gvern għal persuni li jkomplu jaħdmu sal-età tal-pensjoni tagħhom.  Din l-iskema ta’ inċentivi hija mfassla wkoll biex tinkoraġġixxi li taħdem sa 65 sena billi żżid id-dħul tal-pensjoni li int intitolat għaliha.  Biex tkun taf aktar dwar din l-iskema ta’ inċentivi agħfas hawn.

Xogħol lil hinn minn 65 sena

Tista’ tkompli taħdem lil hinn minn 65 sena jekk tixtieq tagħmel dan.  Ladarba tikseb tista’ tkompli taħdem biss ma’ min iħaddmek jekk hu/hija jistiednek tagħmel dan.  Jekk tkompli taħdem ladarba tilħaq l-età ta’ 65 sena ma tħallasx il-kontribuzzjoni tas-sigurtà soċjali fuq is-salarju jew id-dħul miksub.  Biex tkun taf aktar dwar din l-iskema ta’ inċentivi agħfas hawn.

Kredits għall-Istorja Kontributorja tiegħek

Żomm f’moħħok li tista’ tikkwalifika għal kontribuzzjonijiet ikkreditati – jiġifieri każijiet speċjali f’ħajtek fejn ma taħdimx u, għalhekk ma tistax tħallas kontribuzzjoni.  Il-Gvern iqis li każijiet bħal dawn għandhom implikazzjonijiet soċjali, ekonomiċi u tal-familja importanti u, għalhekk, jikkredita jew “iħallas” il-kontribuzzjonijiet f’ismek.  Dan jiżgura li ma jkollokx lakuni fl-akkumulazzjoni ta’ kontribuzzjonijiet tiegħek, li nkella jirriżultaw f’pensjoni aktar baxxa.  Jista’ jkun il-każ li fl-istess sena jista’ jkollok taħlita ta’ kontribuzzjonijiet imħallsa u kkreditati.

Iċ-ċirkostanzi speċjali li fihom japplikaw il-krediti jinkludu:

• Jekk tkun tirċievi Benefiċċju tal-Mard, jew Benefiċċju tal-Korriment, jew Benefiċċju tal-Qgħad, jew Benefiċċju Speċjali tal-Qgħad, jew Pensjoni tal-Invalidità.
• Jekk qed tfittex impjieg permezz ta’ Jobsplus – taħt l-Ewwel Parti tar-Reġistru miżmum skont id-dispożizzjonijiet tal-Att dwar is-Servizzi tal-Impjieg u t-Taħriġ.
• Twettaq jew wettqet xogħol volontarju f’Malta jew barra minn Malta.
• Ħadt waqfa fil-karriera biex tieħu ħsieb it-tifel / tifla tiegħek.
• Int intitolat għal Pensjoni tal-Persuni ta’ Carer.
• Irtirat mis-servizz b’pensjoni sħiħa mill-Gvern (eżempji eks membru tal-Korp tal-Pulizija ta’ Malta jew tal-Forzi Armati ta’ Malta) mat-tlestija tas-servizz qabel ma laħaq l-età tal-pensjoni.
• Komplejt bit-tagħlim tul il-ħajja, l-edukazzjoni avvanzata u għolja.

Trid Tkun Taf Aktar dwar is-Sistema tal-Pensjonijiet?

Jekk tixtieq tkun taf aktar dwar is-sistema tal-pensjonijiet ĠEMMA tistiednek tara s-serje tal-vidjows dwar il-pensjoni fuq https://gemma.gov.mt/videos/.

Ir-reviżjoni tad-dħul mill-pensjoni li tirċievi jsir skont ir-reviżjoni tal-Ftehim Kollettiv ta’ min iħaddmek.  Jekk min iħaddmek m’għandux ftehim kollettiv iżda l-kumpanija għadha teżisti, jintbagħat dokument lill-impjegatur tal-passat tiegħek fejn min iħaddem jinforma lid-Dipartiment tas-Sigurtà Soċjali dwar is-salarji li jkun qed jaqla’ l-impjegat li reġa’ beda jieħu ħsieb ir-responsabbiltajiet tiegħek.  Jekk il-kumpanija għalqet mill-irtirar tiegħek, il-valutazzjoni mill-ġdid tal-pensjoni tiegħek issir fuq grad analogu identifikat mal-istruttura tas-salarju tas-Servizz Pubbliku.